Gepland onderhoud afgerond

Beste luisteraar, komend weekend is Album AM weer gewoon on air.

Album AM is een hobby radiostation zonder vaste uitzendtijden op werkdagen.

Tijdens het weekend is Album AM doorgaans on air van 07.30 – 18.30 uur.

Album AM top cap antenne
Album AM top cap antenne

Review 1: V115, SR-286 & ver. 2 TEF6686

Omdat er steeds vragen worden gesteld over “wat zijn goede AM portable radio’s?”, hier enkele tips omdat ik er handenvol heb getest.

De EU heeft ervoor gezorgd dat een draagbare radio die FM kan ontvangen, verplicht ook DAB+ moet kunnen ontvangen om dit, naar mijn bescheiden flut systeem (teveel compressie en bagger bereik), erdoor te drukken! Helaas is daarbij voor zover ik weet in 100% v.d. gevallen de AM hierbij gesneuveld โ˜น๏ธ.

Ik heb een groot aantal nieuwe kleine portables zoals de XHDATA D-808, de twee piepkleine Tecsuns PL-365/PL-368 en de grotere Tecsun PL990x (allen DSP) vergeleken met mijn oude, ooit nieuw aangeschafte, portables zoals de Philips D2935/D2999, Sony ICF-SW7600G en Grundig Satellit 700. De Tecsuns hebben allemaal AGC problemen (de functie is niet uitschakelbaar) waar je absoluut niet blij van wordt. De XHDATA D-808 is onhandig in gebruik en de meeste nieuwe portables laten een blikkerig geluid horen (zometeen de oplossing) dus heb ik ze weer verkocht of geretourneerd. Grote portables zoals de Grundig RR1040, buizenradio’s, KiwiSDR en een stereo high-end tuner Carver TX-11a laat ik even buiten beschouwing.

1. Een extreem goede, inmiddels 10 jaar oude DSP chip, is de NXP TEF6686 (F8602/F8605). Deze chip schijnt wereldwijd in 80% van alle nieuwere autoradio systemen te worden gebruikt. Een zelfbouw project van Sjef Verhoeven (PE5PVB) met deze chip heeft enkele jaren geleden een uitstekende radio opgeleverd (FW 1.15) welke door de Chinezen is gekopieerd, in meerdere behuizingen (mono/stereo) is gezet en voorzien is van de nieuwere FW 1.18. Helaas circuleren op Ali vele neppers of afgewaardeerde (nep DSP chip, kleinere accu, slechtere speaker) radio’s. Versie 2 van deze LW/MW/SW(AM) en FM Stereo/RDS radio heeft 2 knoppen, geen 3 (versie 1). Je moet echt opletten, er moet expliciet staan versie 2 en FW 1.18, deze kun je vanaf de buitenkant flashen, inmiddels FW versie 2.00.6. Deze radio krijg je niet over de nek, hoe dichtbij je ook bij de zendantenne staat, 113 dBuV (S9+80dB) is geen probleem! Er zit geen SSB op en de LW is zoals bij vele portables behoorlijk doof maar er zendt amper nog een station op LW uit dus dat is geen probleem. De FM heeft 16 (!!) bandbreedtes, echt een FM DX radiootje (64~108 MHz). AM kent 4 bandbreedtes, dat is voldoende. De radio is erg gevoelig maar omdat de behuizing van metaal is, zit er geen ferriet antenne (H-veld) in maar een spriet (E-veld) op die ook nog best veel rommel v.d. DSP binnen krijgt, het is dus zaak dat je er b.v. een Tecsun AN-200 (afstembaar passief 23 cm loop antennetje) aan hangt of een echte maar prijzige topper, de LFM/300-2000 van BAZ Spezialantennen http://www.spezialantennen.eu/ferritantennen/ferritantennen-n/leistungs-ferritantenne-lfm-300-2000.php . Je hebt mobiel dan zo’n beetje het beste wat te koop is en gemakkelijk in b.v. een fietstas past. Let op, hij moet minstens โ‚ฌ 135,- kosten op Ali, anders heb je een nepper, of oude hardware (3 knoppen) in een nieuw (zwart) jasje met een kleinere accu, nep chip, geen passieve bas straler aan de achterkant (beter geluid) en een tafelstandaardje. Het geluid v.d. “echte” versie 2 is goed maar niet uitmuntend, wel mooi zuiver, รณรณk op een hoog volume!

2. De Retekess V115 is het kleinste handpalm radiootje met ๐—ฏ๐˜† ๐—ณ๐—ฎ๐—ฟ het beste geluid https://nl.aliexpress.com/item/1005006086698978.html?spm=a2g0o.productlist.main.11.4353YOFsYOFsX5&algo_pvid=128a121d-0a20-446c-ba13-ad047b027942&algo_exp_id=128a121d-0a20-446c-ba13-ad047b027942-5&pdp_npi=4%40dis%21EUR%2145.69%2112.08%21%21%2148.42%2112.80%21%40211b600417113012027842985e5f3a%2112000035666398101%21sea%21NL%210%21AB&curPageLogUid=d7NDmptmIgHs&utparam-url=scene%3Asearch%7Cquery_from%3A , je kunt zelfs het lopende programma op een SD kaartje opnemen, als dicteer apparaatje gebruiken en als mediaspelertje (er zit zelfs line in op). Het radiootje kost een schamele โ‚ฌ 12,= op Ali en je valt stijl achterover als je vanaf een SD-kaartje ongecomprimeerde audio (WAV/FLAC) afspeelt, uiteraard kan hij ook MP3, WMA enz. afspelen. Er zit AM, SW(AM) en FM Stereo op maar voor die paar centen geen S-meter of bandbreedtes. Hij is niet erg gevoelig vanwege de piepkleine antennes, de LW/MW ferriet antenne meet 39,4 mm en de SW/FM spriet antenne 390 mm, voldoende voor lokaal/regionaal gebruik maar verwacht geen DX wonder. Een radiootje met verdraaid goed geluid, je zult versteld staan hoe hard en zuiver de bas klinkt, een stuk beter dan radio’s die qua inhoud wel 20x zo groot zijn zoals de Philips D2999. Ik heb er twee, helaas zit er best veel productie verschil in, de ene is duidelijk ongevoeliger dan de ander en produceert ook ongewenste fluittoontjes op de AM. Voor โ‚ฌ 12,= moet je dus wel mazzel hebben een goede te treffen!

3. De laatste die ik behandel is een zeer interessante portable radio, de gloednieuwe Qodosen SR-286 met…tromgeroffel, de Nederlands trots uit Veldhoven, de NXP TEF6686 chip die ik al had besproken. Een “normale” portable radio, volgens een review scoort hij op diverse punten meer dan de maximale 5 sterren! De radio heeft geen kleurenscherm (zoals de besproken Ali TEF6686) maar uiteraard wel de goodies v.d. chip, 16 bandbreedtes FM Stereo/RDS en LW/MW/SW(AM). Ook hier opletten, meestal op Ali aangeboden ๐˜‡๐—ผ๐—ป๐—ฑ๐—ฒ๐—ฟ 18650 3200 mAh Li-Ion accu, canvas zakje en hard case tasje. Hier https://nl.aliexpress.com/i/1005006065352016.html de beste deal ๐—บ๐—ฒ๐˜ accu en hier https://nl.aliexpress.com/item/1005006242972238.html nog goedkoper omdat een accu maar enkele euro’s kost, er zit echter geen canvas zakje een hard care tasje bij. Het is voor iedereen persoonlijk maar een zuivere geluidskwaliteit vind ik altijd een absolute must. Hoe klein de radio ook is, blikkerig geluid is niet om aan te horen als (controle) ontvanger. Helaas een minpunt, net als de D-808, banken van maar 10 presets. Stel een radio heeft 500 presets, verdeel deze dan in 10 banken van 50, dan kun je alle FM stations in รฉรฉn bank vastleggen en b.v. alle LPAM frequenties in รฉรฉn bank. Helaas, een gemiste kans met 50 banken van 10 presets. In deze blog vindt je de uitgebreide review v.d. uitstekende Qodosen SR-286.

V115 | TEF6686 | SR-286
V115 | TEF6686 | SR-286
LFM 300 - 2000/SK
LFM 300 – 2000/SK
Retekess V115
Retekess V115
V115 interne antenne
V115 interne antenne

De nieuwe Qodosen SR-286 is bezorgd

Iets meer dan week na de bestelling is de nieuwe aanwinst op 22 januari afgegeven, de eerste “gewone” portable radio met de beroemde NXP TEF6686 chip. Het eerste wat gaat gebeuren is demontage, kijken of er werkelijk Nederlands trots NXP in zit, we geloven die Chinezen uiteraard niet zomaar op hun bruine ogen!

De eerste indruk, hij ziet er keurig uit, bezit een stevige behuizing en qua afwerking ongeveer gelijk aan de XHDATA D-808 en Retekess V115, geen topklasse afwerking maar dat kan ook niet voor dit geld. Het radiootje weegt “niks” zonder accu, deze wordt zoals bekend niet altijd meegeleverd en kost ongeveer โ‚ฌ 4,=. Er zitten twee tasjes bij, de matzwarte is een hard case met een netje waar b.v. het oplaadkabeltje (geen USB C trouwens) en een extra accu in kan. Teleurstellend dat er geen enkele uitleg zoals een beknopt blaadje als startgids bij zit, op internet vindt je echter in no time een uitgebreide User Guide en Quick Start Guide.

De radio startte niet op met de accu die ik had gekocht. Wat blijkt, er moet een 18650 in waarbij de +pool uitsteekt zoals bij een standaard batterij het geval is. Mijn 18650 is vlak aan de bovenkant en maakt daarom geen contact, het batterijvak is stabiel uitgevoerd maar het nadeel is dat een vlakke accu niet werkt. Even opletten welk type 18650 je besteld of gewoon via de link in de blog, die is inclusief accu.

Het geluid is goed, niet blikkerig zoals een XHDATA D-808 maar niet zo vol als de piepkleine Retekess V115 die echt bespottelijk goed klinkt met zijn passieve bas straler in de achterkant v.d. behuizing.

De spriet antenne voelt stabiel aan en kan 360 graden draaien, vanwege de grootte v.d. radio is deze niet erg lang, de interne ferriet is zo lang als maar mogelijk is voor de behuizing de gevoeligheid is verrassend goed. Even snel over de AM gescand, geen rare spiegels en bijgeluiden, dat is fijn! Op LW was BBC Radio 4 op 198 kHz bijna ruisvrij in de woonkamer te horen en daarmee stukken gevoeliger dan andere DSP radiootjes zoals de Tecsun PL-360/365/368. Ook geen irritant AGC gereutel te horen zoals op de DSP Tecsuns.

Als enige portable radio heeft deze een 6~36 dB att. en een 20 dB amp. ingebouwd net als de ext. antenne aansluiting die op alle banden werkt. Wel een stevige tegenvaller, de S-meter geeft wel 8 dBuV teveel aan en waar niets te horen is soms wel 26 dBuV.

Qodosen SR-286
Qodosen SR-286
User & Quick Start Guide
User & Quick Start Guide

De nieuwe Qodosen SR-286 “gesloopt”

Uiteraard het eerste wat je doet is even de Qodosen SR-286 “slopen”. Het kastje zit stevig in elkaar met 6 kruiskop schroefjes, keurig rubberen voetjes om trillingen te voorkomen als het volume hoog staat en op de achterkant zit een uitklapbaar tafel standaardje met weer een rubbertje tegen trillingen als hij ingeklapt is, keurige afwerking!

Voor zo’n klein borstzak radiootje zit er een “grote” 78 mm ferriet antenne in waarmee je perfect kunt uit nullen. De stevige FM antenne is 490 mm lang, nogal kort maar de ontvangst is prima net als de AM. Er is voor alle banden een 3,5 mm aansluiting voorzien (rechtsonder) en mooi, je kunt de spriet voor de AM gebruiken als je een locatie vindt zonder storing. De spriet is gevoeliger, niet richting gevoelig maar de 20 dB amp moet daarvoor wel worden ingeschakeld, helaas is dan wel een rateltje in de audio te horen.

Verder zien we 2 keurig RF afgeschermde units, welke geen mengproducten naar de ferriet/spriet antenne strooien, mooi zuivere ontvangst. Nog even de blikjes demonteren om te kijken welke chip eronder zit!

Er zit een goede speaker in, keurig afgesloten als een soort drukkamer boxje met wรฉรฉr een rubbertje tegen trillingen. Hij produceert een mooi vol geluid maar kan niet tippen aan de Retekess V115 omdat die zijn gelijk grote maar iets dunnere kastje (platte accu) gebruikt als drukkamer (rubber seal) รฉn een mini passieve bas radiator gebruikt. Dat daar tientallen jaren geleden niet eerder een fabrikant op is gekomen, het is een gouden vondst!

Nog een vertaald stukje gevonden over de gloednieuwe Qodosen SR-286:

“Ik begrijp dat deze radio is geboren uit het initiatief van รฉรฉn of enkele DX’ers in China, het ging naar crowdfunding, kreeg feedback van 300 leden van de Chinese SWL-gemeenschap en onderging de zegen van dezelfde ingenieur die al tientallen jaren werkt voor Eton, Redsun en XHData. Ze slaagden in hun onderneming, de Qodosen SR-286 zal worden herinnerd als mijlpaal zoals de DE-1103, PL-600 en D808.”

Qodosen SR-286 "gesloopt"
Qodosen SR-286 “gesloopt”

Review 2: V115, SR-286 & ver. 2 TEF6686

korte review v.d. Retekess V115, Qodosen SR-286 en een 2e generatie ๐—ฒ๐—ฐ๐—ต๐˜๐—ฒ TEF6686. Er gaat erg veel tijd zitten in een uitgebreide beschrijving dus hier enkele “star points” toegespitst op AM.

Dit is de link https://nl.aliexpress.com/item/1005006242972238.html naar de Qodosen SR-286 waar ik hem besteld heb. Een nepradio krijg je hier niet omdat ik de radio heb gecheckt (zie foto’s in deze blog), er zit een NXP-chip in! Een paar dingen, je moet zelf voor een 16850 batterij (ongeveer 4 euro) zorgen en de gebruikershandleiding downloaden. Er zit een canvas tasje bij en een hard case die iets te klein is vanwege de knop aan de zijkant, hij past er net in, maar voor hoe lang? Let op: de radio heeft ๐—ด๐—ฒ๐—ฒ๐—ป SSB en geen echt scherpe filtering, voor AM is 3, 4, 6 en 8 kHz echter zeker afdoende, de stapgrootte is uiteraard wel 1 kHz. Er zit een schakelbare 20 dB amp. in welke enkel in combinatie met de schakelbare sprietantenne (weinig radio’s hebben deze optie) werkt, is hij ๐—ฒ๐˜…๐˜๐—ฟ๐—ฒ๐—ฒ๐—บ gevoelig (let op, enkel in een omgeving zonder storing want de spriet is een E-veld antenne) maar tegen een prijs, omdat de behuizing van plastic en klein is, hoor je wel een rateltje door de audio. Over het geheel genomen een zeer goede radio omdat hij geen AGC-problemen kent zoals alle DSP Tecsuns, het is een goede koop! Met de ingebouwde ferriet kun je trouwens geen gebruik maken van de 20 dB amp. Voor FM 64~108 MHz (stereo RDS) is het een echte DX radio met 16 bandbreedtes en 10 kHz stapgrootte (de laatste opties zijn ingebouwd in de NXP chip maar heb ik op deze radio niet getest). Er is een ext. ant. aansluiting bruikbaar voor alle banden.

Wil je als hobbyist absoluut de beste radio voor ongeveer hetzelfde geld, dan koop je een ๐—ฒ๐—ฐ๐—ต๐˜๐—ฒ TEF6686. Er zijn veel neppers van dit soort op de markt, dus zorg ervoor dat je de juiste koopt (zie link in deze blog)! Hij mag slechts 2 knoppen aan de zijkant hebben (versie 2), aluminiumkleurige aluminium behuizing en getoonde stickers op de voorkant. Deze radio combineert alles met een mooi kleurenscherm en heel belangrijk voor LPAM’ers, hij is onmogelijk te oversturen, het geluid blijft zuiver zonder vervorming ook al voer je hem met 113,4 dBuV (S9+80dB), hรฉรฉl bijzonder! Er zit een accu van 7000 mAh in die “eeuwig” meegaat en zoals tegenwoordig iedere radio via een usb poort wordt geladen. Deze radio heeft de beste prijs/kwaliteitsverhouding. Net als de Retekess V115 een eenvoudige tafelstandaard en een passieve bas radiator aan de achterkant voor een wat voller geluid. De Qodosen heeft een afgesloten behuizing voor de luidspreker, ook een goed geluid zoals de TEF6686, maar slechter vergeleken met het “bespottelijk” goede geluid (FM en als mediaspeler) v.d. 10x zo goedkope (โ‚ฌ 12,=) Retekess V115, zie https://nl.aliexpress.com/item/1005006086698978.html?spm=a2g0o.productlist.main.11.4353YOFsYOFsX5&algo_pvid=128a121d-0a20-446c-ba13-ad047b027942&algo_exp_id=128a121d-0a20-446c-ba13-ad047b027942-5&pdp_npi=4%40dis%21EUR%2145.69%2112.08%21%21%2148.42%2112.80%21%40211b600417113012027842985e5f3a%2112000035666398101%21sea%21NL%210%21AB&curPageLogUid=d7NDmptmIgHs&utparam-url=scene%3Asearch%7Cquery_from%3A . Zoals de Qodosen digitaal gereutel weergeeft indien op max. gevoeligheid met sprietantenne, kent de TEF6686 dezelfde problemen op de spriet. Moet nog eens een bikken doosje rond de antenne ingang solderen, dat is op de print nota bene voorzien! Deze radio heeft geen interne ferrietantenne omdat de behuizing volledig van aluminium is. Dit probleem is n.v.t. op de ๐—ฒ๐˜…๐—ฐ๐—ฒ๐—น๐—น๐—ฒ๐—ป๐˜๐—ฒ DX FM (64~108 MHz) Stereo met RDS, 16 bandbreedtes en 10 kHz stapgrootte. Het AM gereutel is eenvoudig te verhelpen, sluit een externe antenne aan zoals een Tecsun AN-200, zelfbouw of een andere draagbare antenne zoals de dure BAZ-antenne en het is weg. Deze link https://nl.aliexpress.com/item/1005005766927872.html toont de TEF6686 die ik heb besteld en aantoonbaar de NXP ingebouwd heeft. In de beschrijving ๐—บ๐—ผ๐—ฒ๐˜ “2e versie” staan en minimaal “FW 1.18”. Je zou ook kunnen zeggen, waar de radio’s het duurst zijn, zit je doorgaans goed op Ali.

Het is een droom van een radio met open software, je kunt de FW updaten door een klein pinnetje in het 3,5 mm earphone gaatje te steken (=boot). De nieuwste FW 2.00.6 heeft zelfs nog meer goodies zoals een schakelbare S-meter, niet alleen de balk (zie afbeelding) en dBuV maar zelfs dBm of dBf als je dit prettiger vindt en S/N in dB (max. 56 dB, Tecsun 30 dB). Ook niet alleen de accuspanning in V maar ook, veel handiger, als percentage. Ook zit er een modulatiemeter met piek hold functie op maar deze geeft zo’n 30% te weinig aan op AM, dat komt omdat de uitgangsspanning v.d. chip wordt gemeten en niet het echte AM signaal, kniesoor die erop let. Voor de echte radio hobbyist is dit de real deal maar wat ik al schreef, er zit geen SSB op want de NXP chip is in feite een Nederlandse NXP automotive chip van ๐—จ๐—œ๐—ง๐—ญ๐—ข๐—ก๐——๐—˜๐—ฅ๐—Ÿ๐—œ๐—๐—ž๐—˜ klasse die iedere (auto)radio zonder NXP TEF6686 (F8602/5) chip overtreft!

Extra info FM Stereo RDS: Op de Qodosen SR-286 en TEF6686 kun je de volgende 16 FM bandbreedtes instellen: 56, 64, 72, 84, 97, 114, 133, 151, 168, 184, 200, 217, 236, 254, 287, 311 kHz en uiteraard BW AUTO, dan regelen ze het zelf (werkt perfect). De stapgrootte is 100 kHz (Fast) en 10 kHz (Slow), AUTO is de search mode. Het zijn extreem goede DX FM radio’s waarbij ook aan de 3,5 m piraat is gedacht, je kunt ze van 64~108 MHz gebruiken. Met een slechts 49 cm spriet (de TEF6686 is 75 cm) ontvangen ze beide met gemak ook Duitse en Belgische FM zenders in huis (locatie tegen het centrum van Uden) wat best opmerkelijk is op een slechts 48 cm sprietje! Ik heb de radio’s niet kunnen testen met een grote externe FM antenne.

V115 | TEF6686 | SR-286
V115 | TEF6686 | SR-286
Tecsun AN-200
Tecsun AN-200

Album AM on high-end set

Recording “out of the air” on a paperclip, so no plugged-in audio or anything, especially listen to the difference between the Onkyo (EU specs) and the Carver TX-11a (US specs).

Obviously not HiFi but a ๐—Ÿ๐—ข๐—ง better, the Optimod-AM 9100B is set to EU 5 kHz after all !!

Unfortunately, it always sounds a lot worse recorded on a smartphone (hollow and colored sound) than live. Listen to the last part to hear how beautifully pure 5 kHz can sound…

NXP F8605, the ๐‘น๐‘ฌ๐‘จ๐‘ณ TEF6686 chip

The most important chip is a ๐™ง๐™š๐™–๐™ก NXP F8605 and it’s there, I had to remove two shielded compartments (bottom of the picture), see if it’s hidden underneath and voilร , a genuine Dutch pride, the 2013 automotive chip NXP F8605 ๐Ÿ’ช.

It’s nice that the most noisy RF parts of the radio are caged to prevent nasty mixing products and interference that can cause annoying whistling or rattling through the audio of a station.

The ๐™ง๐™š๐™–๐™ก TEF6686 radio, which I will reviewed extensively in this blog, does suffer from this on the “internal” antenne (which it doesn’t have). But (spoiler alert), overall offers more value for money depending on what you are looking for. If you are a hobbyist and want to flash the FW for ever more nice options, color screen, larger battery, and much more options, then go for the ๐™ง๐™š๐™–๐™ก TEF6686 radio!

NXP F8605
NXP F8605
Unmarked CPU
Unmarked CPU

Firmware updates TEF6686 DIY

Ter info voor luisteraars die een TEF6686 versie 2 met FW 1.18 aangeschaft hebben of dit gaan doen.

Er zijn sinds FW 1.18 vele updates uitgebracht door de ontwerper v.d. oorspronkelijke radio (bouwpakket) van Sjef (PE5PVB) met vele verbeteringen en extra interessante opties. Inmiddels zitten we met deze open software alweer op versie 2.00.6. Ben je geรฏnteresseerd in deze radio, gebruik de link die hierboven in de review staat.

Hier nog een korte uitleg hoe de FW te flashen. Met een dun schroevendraaiertje kun je via het 3,5 mm gaatje v.d. hoofdtelefoon aansluiting de “boot” schakelaar indrukken. Hoe e.e.a. werkt zie je op dit verhelderende YouTube filmpje https://www.youtube.com/watch?v=kkpBwdhata0 .

Om de FW te downloaden moet je even een accountje aanmaken bij Discord, zie onderstaand plaatje, de OpenRadioCommunity. Niet vergeten uit je pc taakbeheer of b.v. met CCleaner bij “Extra” en “Opstarten” Discord te verhinderen iedere keer op te starten wanneer je je pc opstart, zeer irritant! Het hoeft niet perse maar dan moet je steeds rechtsonder in je taakbalk de Discord taak annuleren.

For your info for listeners who have purchased or are planning to purchase a TEF6686 version 2 with FW 1.18.

Since FW 1.18, many updates have been released by the designer of the original radio (construction kit) from Sjef (PE5PVB) with many improvements and additional interesting options. We are now on version 2.00.6 of this open software. If you are interested in this radio, take the link from the review I posted.

Here is a brief explanation of how to flash the FW. With a thin screwdriver you can go through the 3.5 mm hole in the headphone jack to press the “boot” switch. You can see how everything works on this illuminating YouTube video https://www.youtube.com/watch?v=kkpBwdhata0 .

To download the FW you have to create an account with Discord, see the image below, the OpenRadioCommunity. Don’t forget from your PC task manager or e.g. use CCleaner in “Tools” and “Startup” to prevent Discord from starting every time you start your PC, very annoying! It’s not necessary, but you must always cancel the Discord task at the bottom right of your taskbar.

Discord OpenRadio Community
Discord OpenRadio Community